کد مطلب:50426 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:356
سید رضی از اوان كودكی همراه برادرش سید مرتضی به تحصیل علوم مقدماتی پرداخت و هوش سرشار و استعداد كم نظیر خود را در عرصه های مختلف ظاهر ساخت بیش از ده سال از سن شریف رضی نگذشته بود كه به سرودن شعر پرداخت و چنان قریحه ای از خود نشان داد كه سابقه نداشت. هنوز بیستمین بهار زندگی را پشت سر نگذاشته بود كه در تمام معارف و علوم اسلامی سرآمد همگان گشت و در سرودن شعر به مقامی دست یافت كه هیچ كس بدان مرتبه راه نیافت. سید رضی در عزت نفس و بلند نظری، سخاوت و بخشندگی، پایبندی به امور شرعی، پرهیز از تملق و چاپلوسی، پارسایی و پرواپیشگی در روزگار خود مانند نداشت روح آزادگی در شریف رضی چنان جلوه داشت كه با ابواسحاق صابی[3] غیر مسلمان رابطه ای صمیمی داشت و میان آن دو مراودات و مراسلات علمی و ادبی برقرار بود و چون او درگذشت، سید رضی در قصیده ای عالی و بسیار حزن انگیز او را مرثیه گفت.[4] برخی از این مرثیه سرایی برآشفتند و سید رضی را سرزنش كردند كه شخصی چون او، از دودمان پیامبر، كسی چون ابواسحاق صابی كافر را مرثیه می گوید و از فقدان او چنین می نالد! و سید رضی پاسخ داد كه من فضل و كمال او را ستوده ام، نه جسم و بدن او را.[5] . ثعالبی ادیب معاصر با سید رضی، در گذشته به سال 429 هجری، درباره ی او چنین می نویسد: «او اینك نابغه ی دوران و نجیب ترین بزرگان عراق و در عین شرافت نسب و افتخار [صفحه 17] حسب، مزین به ادبی نمایان و فضلی تابان و بهره ای وافر از تمام خوبیها و نیكوییهاست. از این گذشته او سرآمد شاعرانی است كه از دودمان ابوطالب برخاسته اند، چه گذشتگان و چه معاصران. و اگر بگویم او سرآمد شاعران قریش است، گزافه نگفته ام كه گواه صادق آن اشعار اوست كه این ادعا را می توان با مراجعه بدانها دریافت، اشعاری عالی و استوار، خالی از سستی و عوار، كه در عین روانی و سلاست، محكم است و با متانت، دارای معانی نغز و بلند و چونان میوه ی رسیده و با طراوت.»[6] . سید رضی با وجود گرفتاریهای بسیار سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و علی رغم مشاغل مهم و حساس و وقت گیری همچون نقابت طالبیان و امارت حج و نظارت دیوان مظالم،[7] در عمر چهل و هفت ساله ی خویش آثاری بس مهم برجای گذاشته است كه هر یك در نوع خود ممتاز و حائز اهمیتی بسیار است كه البته برخی از آنها به جای مانده و بسیاری از آنها از میان رفته است و جز نام و نشانی از آنها باقی نمانده است. در بین آثار شریف رضی نهج البلاغه مهمترین و برجسته ترین آنهاست كه هیچ كتابی پس از قرآن كریم به والایی و شیوایی و گرانمایگی و جاودانگی آن نمی رسد و سید رضی آن را در سال 400 هجری، شش سال پیش از وفاتش تالیف كرده است.
مولف نهج البلاغه ابوالحسن محمد بن حسین موسوی معروف به «سید رضی» و «شریف رضی» است. وی در سال 359 هجری، دیده به جهان گشود و در سال 406 هجری، دیده بر جهان فروبست. سید رضی هم از جانب پدر و هم از جانب مادر نسبی بس شریف داشت از سوی پدر با پنج واسطه به امام هفتم موسی بن جعفر (ع) و از سوی مادر با شش واسطه به امام چهارم حضرت علی بن الحسین (ع) می رسید.[1] از این رو بهاءالدوله دیلمی او را به «ذی الحسبین» و «شریف رضی» ملقب نمود.[2] .
صفحه 17.